Rehabilitacja to niezbędny element terapii w przebiegu wielu schorzeń narządu ruchu, ale również nieodłączne wsparcie seniorów. Rehabilitacja podnosi komfort życia, ułatwia codzienne funkcjonowanie, ale także bywa jedyną formą leczenia w niektórych rodzajach urazów. Choć o dobrodziejstwach płynących z prawidłowo prowadzonej rehabilitacji nie trzeba nikogo przekonywać, wielu pacjentów rezygnuje z tej formy leczenia, z uwagi na trudności z dotarciem do placówki medycznej. W tej sytuacji rozwiązaniem może być rehabilitacja w domu, prowadzona przez fizjoterapeutę, który dojedzie do miejsca zamieszkania chorego.
Spis treści
Czy rehabilitacja w domu jest możliwa?
Z całą pewnością tak. Co więcej – w niektórych sytuacjach jest ona jedyną dostępną formą rehabilitacji, z uwagi na trwałe unieruchomienie pacjenta i brak możliwości stałego transportu do placówki medycznej. Nowoczesna rehabilitacja opiera się w dużej mierze o kinezyterapię- dziedzinę fizjoterapii, która obejmuje całość zagadnień związanych z wykorzystaniem ruchu jako środka leczniczego. Ruch, jako element terapii, działa na wszystkie narządy ludzkiego organizmu jako naturalny bodziec leczniczy. Znaczenie leczniczych form ruchu i ćwiczeń fizycznych doceniano już w starożytnych Chinach, Egipcie, Indiach i Grecji.
Kinezyterapia najczęściej stosowana jest w schorzeniach i dysfunkcjach narządu ruchu, w zespołach bólowych kręgosłupa, po udarach mózgu, po zawale serca, w niektórych chorobach układu oddechowego, w chorobach reumatoidalnych, po zabiegach operacyjnych w jamie brzusznej, przed porodem jak również w okresie połogu. Kinezyterapia może być stosowana jako podstawowa i jedyna forma leczenia (na przykład w zachowawczym leczeniu wad postawy, bólach pleców, bolesności stawu rzepkowo- udowego, chorobach ścięgien), a jeżeli choroba wymaga leczenia operacyjnego, może być prowadzona zarówno w okresie przedoperacyjnym jak i po zabiegu. Istnieje wiele dowodów na skuteczność kinezyterapii (jej różnych form), stosowanej jako samodzielna metoda leczenia, w leczeniu schorzeń mięśniowo – szkieletowych.
Nie istnieją praktycznie żadne ograniczenia przed posługiwaniem się tą formą rehabilitacji w domu- do kinezyterapii nie są potrzebne wyspecjalizowane urządzenia ani aparatury. Dla niektórych form kinezyterapii potrzebne może być specjalne łóżko. Fizjoterapeuci prowadzący rehabilitację z dojazdem dysponują jednak wysokiej jakości przenośnymi łóżkami rehabilitacyjnymi, które umożliwiają wykonanie ćwiczeń czynnych i biernych, terapii manualnej oraz masażu leczniczego w komfortowych dla pacjenta warunkach.
Jak przebiega rehabilitacja?
Rehabilitacja w domu to przede wszystkim komfort i oszczędność czasu dla pacjenta. Aby odbyć sesję z fizjoterapeutą nie trzeba opuszczać własnego mieszkania ani odbywać podróży, co bywa dużym wyzwaniem u chorych z ograniczoną trwale lub czasowo sprawnością. Dla tych, którzy cenią sobie dobrą organizację czasową, rehabilitacja z dojazdem to sposób na ominięcie korków oraz zaoszczędzenie czasu przeznaczanego zwykle na dojazd.
Rehabilitacja w domu nie musi być nudna. Dzięki indywidualnemu doborowi ćwiczeń oraz uwzględnieniu preferencji i możliwości chorego, każda sesja z fizjoterapeutą może być inna i motywować chorego do dalszej pracy.
Wielu pacjentów obawia się niepotrzebnie wysokich kosztów takiej formy rehabilitacji. Dojazd do domu chorego jest jednak bardzo często oferowany w cenie zabiegów i nie stanowi dodatkowego obciążenia dla portfela pacjenta. Przed wyborem rehabilitacji z dojazdem warto dowiedzieć się, czy nasz adres zamieszkania znajduje się w strefie bezpłatnego dojazdu fizjoterapeuty- zwykle obejmuje ona określony zakres czasowy ( na przykład 60 minut ) lub terytorialny (granice miasta).
Dla kogo rehabilitacja w domu będzie najlepszym rozwiązaniem?
Rehabilitacja w domu może być dobrym wyborem dla każdego pacjenta, który zmaga się z trudnościami czasowymi bądź lokalizacyjnymi, a dojazd do placówki medycznej stanowi niepotrzebny dyskomfort i stratę czasu. U niektórych pacjentów rehabilitacja w domu będzie jednak szczególnie pożądana. Są to:
- Seniorzy, którzy bardzo często nie korzystają już samodzielnie ze środków transportu i ciężko im dotrzeć w odległe miejsce, gdzie znajduje się ośrodek rehabilitacyjny. Dojazd fizjoterapeuty do domu osoby starszej poprawia jej bezpieczeństwo, zmniejsza ryzyko urazu oraz ułatwia korzystanie z nowoczesnych form rehabilitacji. Ponadto osoba starsza często czuje się dużo swobodniej w warunkach domowych i osiąga lepsze rezultaty w czasie ćwiczeń. Rehabilitacja w domu to dobre rozwiązanie po powrocie ze szpitala, kiedy to osoby starsze często ograniczają swoją mobilność.
- Pacjenci czasowo lub trwale unieruchomieni. Niezliczona ilość schorzeń ostrych i przewlekłych układu ruchu skutkuje przynajmniej czasowym unieruchomieniem pacjenta. Powrót do sprawności lub zapobieganie skutkom długotrwałego pozostawania w łóżku to zadanie dla doświadczonego fizjoterapeuty. Rehabilitacja w domu pozwala na kontrolowaną i bezpieczną ponowną naukę poruszania się, również ze sprzętem ortopedycznym, jak kule, chodzik czy wózek inwalidzki. Dla osób trwale unieruchomionych kinezyterapia to sposób na zapobieganie bolesnym przykurczom mięśniowym, odleżynom, procesom zakrzepowo-zatorowym, a także szansa na odzyskanie choćby częściowej niezależności ruchowej.
Bibliografia
- Rehabilitacja – od starożytności do współczesności. Biegański P, Polewska E. J Educ Sport. 2015;5(9):363–374.
- Rehabilitacja medyczna, Tom I., Kwolek A. (red), Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2003, 1-12.
- Guccione A.A., Wong R.A., Avers D.; Fizjoterapia w geriatrii. (Red. wyd. polskiego: Żak M., Śliwiński Z.), Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2014.