Światowy Dzień Świadomości o Stwardnieniu Rozsianym

Według statystyk na całym świecie na stwardnienie rozsiane choruje aż 2,3 mln osób, z czego aż 45 tys. w Polsce. Choroba może rozwinąć się w każdym wieku, jednak najczęściej rozpoczyna się u pacjentów pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. Dwukrotnie częściej dotyka kobiet.Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex – SM) jest przewlekłą, autoimmunologiczną chorobą ośrodkowego układu nerwowego. Schorzenie przebiega w formie nawrotów i remisji. Podobnie jak w przypadku innych chorób autoimmunologicznych układ odpornościowy atakuje własny organizm w błędnym przekonaniu, iż jest to obce ciało. W przypadku SM niszczone są osłonki mielinowe, otaczające komórki nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym. Prowadzi to do powstania uszkodzeń, których efektem są różne objawy neurologiczne. Niestety na SM wciąż nie ma leku. Niezwykle ważne jest wczesne rozpoznanie choroby. Pozwala to na szybkie wprowadzenie odpowiedniej terapii opóźniającej postęp schorzenia.

Przyczyny stwardnienia rozsianego

Niestety, mimo że pierwsze medyczne opisy dotyczące SM powstały już w XIX wieku, do dzisiaj wiele aspektów dotyczących choroby jest niewyjaśnionych. Eksperci mają trudności z określeniem jej przyczyn. Najczęściej wskazywane są uwarunkowania genetyczne w połączeniu ze środowiskowymi. Ostatnio rozważa się rolę infekcji wirusowych, m.in. zakażenia wirusem Epstein-Barr.

Choroba 1000 twarzy

SM nazywana jest chorobą 1000 twarzy, ponieważ u każdego pacjenta przebiega inaczej. Objawami schorzenia są bardzo różne problemy neurologiczne. Wszystko zależy od tego, w którym miejscu układu nerwowego dojdzie do uszkodzeń. SM może bowiem zaatakować każdą jego część. Cechą charakterystyczną objawów, zwłaszcza w pierwszym okresie choroby, jest ich pojawianie się, a następnie zanikanie i pojawianie się innych dysfunkcji. Rzadko choroba rozwija się ze stałym narastaniem objawów. O rozwoju SM mogą świadczyć m.in. zaburzenia czucia w kończynach, ich drętwienie, mrowienie, zaburzenia chodu, osłabienie mięśni i skurcze mięśni. Część chorych jako pierwsze objawy zauważa zawroty głowy oraz problemy z utrzymaniem równowagi, a także uczucie przewlekłego osłabienia. Zmęczenie pojawia się u około 90 proc. osób żyjących z SM i przejawia się jako utrata energii zarówno fizycznej jak i psychicznej. Jednym z częstych pierwszych objawów SM są również zaburzenia widzenia. Jako syndrom początkowy pojawiają się u co trzeciego chorego. W wyniku rozwoju choroby dochodzi najczęściej do zaburzeń ruchowych, niedowładów lub porażeń typu spastycznego. Może dojść również do obniżenia sprawności funkcji poznawczych. Pojawiają się problemy z pamięcią i koncentracją uwagi oraz zaburzenia nastroju.Początkowo, w przebiegu choroby, w okresie remisji objawy ustępują zupełnie. Z czasem jednak kolejne rzuty pozostawiają trwałe ślady, prowadząc do postępującej niepełnosprawności.

Życie z SM

Niestety do tej pory brak jest skutecznego leczenia stwardnienia rozsianego. Istnieje jednak wiele rodzajów terapii, które pozwalają lepiej kontrolować jej przebieg. W ramach farmakoterapii dostępna jest terapia immunomodulująca, której celem jest zmniejszenie ilości występujących rzutów. W okresie rzutu stosuje się zazwyczaj steroidoterapię, która ma złagodzić występujące objawy.Istotną rolę w terapii odgrywają również ćwiczenia usprawniające, zabiegi fizjoterapeutyczne, terapia zajęciowa. Ważne jest wsparcie psychologa oraz podjęcie terapii neuropsychologicznej.