Ból szyi – skąd się bierz i jak go leczyć?

Doskwiera Ci ból szyi? Zastanawiasz się, co mogło doprowadzić do jego wystąpienia i jak się go pozbyć? Przeanalizuj kilka ostatnich dni i pomyśl, z czego może wynikać. Być może do wystąpienia dolegliwości bólowych w obrębie szyi przyczyniła się zła pozycja podczas snu, siedzący tryb życia lub przewlekły stres? Są to jedne z najczęstszych (choć nie jedynych) przyczyn bólu okolicy odcinka szyjnego kręgosłupa.

Chcąc poznać źródło problemu i zapobiec pogłębieniu się stanów patologicznych, należy przeanalizować swój styl życia i znaleźć oraz wyeliminować możliwe czynniki ryzyka. Dodatkowo należy udać się do fizjoterapeuty, który wskaże dokładną przyczynę bólu szyi i podpowie, jak mu zapobiegać.

Budowa szyi jest dość skomplikowana, a szereg wykonywanych przez nią funkcji sprawia, że jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Szyja składa się z tkanek twardych (kręgów, krążków międzykręgowych i powierzchni stawowych) oraz tkanek miękkich (mięśni, więzadeł, powięzi oraz struktur układu krwionośnego i nerwowego). Dodatkowo w szyi umiejscowiony jest środkowy odcinek układu oddechowego, górny odcinek przewodu pokarmowego, a także tarczyca i układ głosotwórczy.

Czytaj także: Dyskopatia szyjna

Szyja ponadto łączy głowę z niższymi partiami kręgosłupa oraz obręczą barkową. Dzięki szyi możemy trzymać głowę w pionowej pozycji oraz mamy możliwość poruszania nią w wielu kierunkach. Jej praca jest ważna dla mobilności całego kręgosłupa, gdyż przenosi siły na niższe jego partie.

Z uwagi na to wszystko dolegliwości bólowe ze strony szyi należy potraktować poważnie. Powinny być one sygnałem alarmowym, że w obrębie odcinka szyjnego lub struktur z nim sąsiadujących dzieje się coś niedobrego. Mimo wszystko pamiętajmy, że przyczyna bólu szyi nie zawsze jest poważna, a przykrym objawom w wielu przypadkach da się skutecznie zaradzić.

Ból szyi – najczęstsze przyczyny

Istnieje wiele różnych przyczyn występowania bólu w odcinku szyjnym. Wśród możliwych wymienia się m.in. przeciążenie, naciągnięcie lub przykurcz mięśni, ocieranie się o siebie wzajemnie elementów kostnych kręgów szyjnych czy ucisk dysku na nerwy biegnące w obrębie szyi. Wskazane patologie mogą mieć wiele różnych źródeł, w tym m.in.:

• zwyrodnienie kręgów szyjnych lub stany zwyrodnieniowe występujące w innych miejscach w ciele,
• urazy w zakresie odcinka szyjnego kręgosłupa – do ich wystąpienia doprowadzić może wypadek samochodowy, upadek, a nawet gwałtowny ruch głowy,
• nadmierne lub nieprawidłowe napięcie mięśni – przyczyną może być przewlekły stres, praca przy komputerze, długotrwałe trzymanie głowy w jednej pozycji, złe nawyki dotyczące ułożenia głowy wywołujące dyskomfort (np. podczas snu),
• stan zapalny w obrębie tkanek szyi, gardła, jamy ustnej, krtani lub ucha – do jego rozwoju przyczynić się może zakażenie, choroba autoimmunologiczna lub przewianie,
• przerost gruczołu tarczycy – występuje w przebiegu chorób tarczycy,
• neuralgia nerwu trójdzielnego twarzy,
• nowotwór,
• nawykowe utrzymywanie głowy przechylonej w jedną stronę,
• przeciążenia wysiłkowe i nieprawidłowo wykonywane ruchy podczas aktywności fizycznej, brak rozgrzewki i przygotowania do ćwiczeń,
• niedostateczna aktywność fizyczna lub całkowity brak ruchu.

Jak rozpoznać i leczyć ból szyi?

Aby móc skutecznie leczyć ból szyi, najpierw trzeba scharakteryzować go i poznać przyczynę jego wystąpienia, co wymaga przeprowadzenia szerokiej diagnostyki. Dopiero postawienie prawidłowego rozpoznania umożliwia zaplanowanie terapii i podjęcie leczenia. Podejście do leczenia zależy od źródła dolegliwości. Inaczej leczy się bowiem stan zapalny, a jeszcze inaczej zwyrodnienie. Niekiedy postawienie prawidłowej diagnozy wymaga współpracy specjalistów z różnych dziedzin medycyny, np. ortopedii, neurologii, laryngologii, onkologii, fizjoterapii, a niekiedy też stomatologii.

Podstawą diagnostyki bólu szyi jest prawidłowo przeprowadzony wywiad z pacjentem. Kluczowe znaczenie mają takie informacje jak:

• czas trwania dolegliwości – jeśli ból utrzymuje się ponad 2 tygodnie, mamy do czynienia z bólem przewlekłym,
• stopień nasilenia bólu i zmienność w zależności od warunków zewnętrznych – ból szyi może zmniejszać się lub nasilać podczas wykonywania konkretnych czynności albo o określonej porze dnia,
• charakter bólu i towarzyszące mu objawy – każdy pacjent w zależności od przyczyny może odczuwać ból w inny sposób, w dodatku mogą towarzyszyć mu różne objawy np. ból i zawroty głowy, szumy uszne, ból barku, drętwienie i mrowienie rąk, ucisk w gardle.

Postawienie prawidłowej diagnozy to pierwszy krok do pozbycia się bólu szyi. Jeśli wynika on ze złych nawyków, zlikwidować go można, wystrzegając się ich na co dzień, wykonując wskazane przez fizjoterapeutę ćwiczenia i poddając się terapii manualnej. Niekiedy stosuje się farmakoterapię i zabiegi z zakresu fizykoterapii, jednak podejście do leczenia zawsze zależy od przyczyny bólu szyi, a terapia powinna zostać zaplanowana przez lekarza.

Zapobieganie bólowi szyi

Chyba nie trzeba nikogo przekonywać, że o zdrowie trzeba dbać każdego dnia, a chorobom łatwiej jest zapobiegać, niż je później leczyć. Nie inaczej jest w przypadku przypadłości występujących w obrębie szyi. Aby zapobiec ich wystąpieniu, należy przestrzegać kilku prostych zasad:

• zadbaj o prawidłowy sposób siedzenia przy biurku przed komputerem,
• rób częste przerwy w pracy na wykonanie kilku ćwiczeń rozciągających,
• wyeliminuj złe nawyki przyczyniające się do nadmiernego obciążania kręgosłupa,
• dopasuj poduszkę do spania do swoich indywidualnych potrzeb,
• regularnie się badaj – wykonuj badania krwi i moczu (pozwoli to zdiagnozować na wczesnym etapie choroby mogące wywoływać ból szyi i możliwie jak najszybciej rozpocząć ich leczenie),
• w przypadku dyskomfortu występującego w obrębie szyi korzystaj z fizjoterapii i zabiegów z zakresu fizykoterapii,
• nigdy nie lekceważ bólu w odcinku szyjnym, tylko zawsze od razu podejmuj działania prowadzące do jego wyeliminowania.

Przykre dolegliwości ze strony szyi zazwyczaj nasilają się wraz z wiekiem, jednak to wyłącznie od nas samych zależy, jak będzie w naszym przypadku. Jeśli będziemy dbać o stan szyi każdego dnia, jest duża szansa, że problemy z nią związane nas ominą.