Porażenie mózgowe

Porażenie mózgowe jest to choroba o podłożu neurologicznym, której objawy związane są z zaburzeniami ruchowymi i postawy. Przyczyną jest uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Jest to choroba nieuleczalna  o charakterze niepostępującym. Stopień niepełnosprawności w tej jednostce chorobowej jest bardzo zróżnicowany.

Porażenie mózgowe – przyczyny

Do choroby dochodzi na skutek nieprawidłowego wykształcenia struktur mózgu, czego główne przyczyny to:

• niedotlenienie lub niedokrwienie płodu
• wady wrodzone
• niska masa urodzeniowa
• przedwczesny poród
• infekcje
• urazy

Porażenie mózgowe – objawy

Choroba niesie za sobą następujące objawy:

• problemy z oddychaniem, jedzeniem, porozumiewaniem się oraz poruszaniem
• zaburzenia umysłowe
• padaczka
• drgawki

W ustaleniu rozpoznania choroby główną rolę pełni neurolog. W wywiadzie zbiera dane z okresu ciąży, porodu, całego okresu okołoporodowego, początkowych miesięcy życia dziecka oraz jego rozwoju. Wykonuje się również badania obrazowe mózgu.

Rehabilitacja w mózgowym porażeniu dziecięcym

Rehabilitacja w mózgowym porażeniu dziecięcym jest dostosowana do pacjenta i jego potrzeb. W usprawnianiu stosuje się metody neurorozwojowe takie jak metoda NDT-Bobath czy metoda rehabilitacji ruchowej wg Vojty. Metoda integracji sensorycznej stymuluje poszczególne narządy zmysłów oraz uczy prawidłowej reakcji na bodźce zewnętrzne. Dodatkowo, kinezyterapia dostosowana do możliwości pacjenta czy zastosowanie zaopatrzenia ortopedycznego wspiera funkcje stawów oraz tkanek miękkich. 

Mózgowe porażenie może przyjmować postać która jedynie w niewielkim stopniu utrudnia pacjentowi funkcjonowanie a może też być zespołem objawów nasilonych na tyle, że uniemożliwia samodzielność. Należy prowadzić zintegrowaną terapie na której czele stoi odpowiednia, celowana rehabilitacja.

Rehabilitacja neurologiczna w porażeniu mózgowym

Rehabilitacja neurologiczna w przypadku porażenia mózgowego przynosi szereg korzyści, które mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów i ich rodzin. Terapia pomaga zmaksymalizować mobilność i niezależność dziecka, pozytywnie wpływając na pracę całego organizmu. Poprawa ogólnej sprawności poprzez dedykowaną terapię zmniejsza ryzyko wystąpienia u chorych powikłań i innych problemów zdrowotnych. Ponadto rehabilitacja neurologiczna wspiera rozwój umiejętności życiowych, takich jak jedzenie, ubieranie się, dbanie o higienę osobistą czy korzystanie z toalety, co znacznie poprawia samodzielność pacjentów. Warto pamiętać, że wczesna interwencja jest kluczowa dla maksymalizacji potencjału rozwojowego dzieci z porażeniem mózgowym, co może przyczynić się do ich lepszej adaptacji do środowiska i funkcjonowania w przyszłości. Korzyści, jakie zapewnia rehabilitacja neurologiczna, są wszechstronne i dotyczą zarówno aspektów fizycznych, jak i psychospołecznych.

Rehabilitacja neurologiczna w porażeniu mózgowym – efekty

Jako główne efekty rehabilitacji neurologicznej w przypadku porażenia mózgowego wskazuje się:

• poprawę funkcji motorycznych – terapia wspomaga zwiększanie siły mięśniowej oraz zakresu ruchu, a także wspiera koordynację i równowagę, co znacząco ułatwia wykonywanie codziennych czynności i zmniejsza ryzyko niefortunnych zdarzeń, w tym upadków,
• zmniejszenie napięcia mięśniowego i spastyczności – specjalistyczne ćwiczenia i terapie, takie jak terapia manualna czy fizykoterapia mogą pomóc w kontrolowaniu napięcia mięśniowego i spastyczności, co przekłada się na mniejszy ból i dyskomfort,
• poprawę komunikacji – terapie wspomagające komunikację wspierają rozwój mowy i umiejętności połykania, co ułatwia interakcję społeczną i konsumpcję pokarmów, a to z kolei przyczynia się do podejmowania kontaktu z rówieśnikami i społecznością, a tym samym pozytywnie wpływa na jakość życia chorych,
• lepsze przetwarzanie sensoryczne – terapie dedykowane integracji sensorycznej pomagają w lepszym radzeniu sobie z bodźcami zewnętrznymi, co przekłada się na większy komfort życia oraz lepsze funkcjonowanie na co dzień,
• zmniejszenie ryzyka powikłań – regularna rehabilitacja może zapobiegać powikłaniom związanym z brakiem podejmowania aktywności fizycznej, takich jak problemy z krążeniem czy przykurcze,
• wsparcie dla rodzin i opiekunów – rehabilitacja oferuje wsparcie i edukację dla rodzin i opiekunów osób z porażeniem mózgowym, pomagając im lepiej zrozumieć potrzeby pacjenta i dostosować środowisko domowe do jego wymagań.

Rehabilitacja neurologiczna obejmuje program dostosowany do indywidualnych potrzeb, możliwości i celów pacjenta. Opieka interdyscyplinarnego zespołu medycznego składającego się zarówno z lekarzy, jak i innych specjalistów (neurologopedów, logopedów czy fizjoterapeutów) zapewnia kompleksowy charakter terapii, gwarantujący zadowalające rezultaty. Bardzo ważne jest wczesne rozpoczęcie rehabilitacji, pozwalające na uzyskanie szybkich postępów oraz minimalizowanie ryzyka powikłań. Warto pamiętać, że rehabilitacja neurologiczna w porażeniu mózgowym ma charakter długoterminowy i wymaga ciągłego monitorowania i dostosowywania planu terapeutycznego do zmieniających się potrzeb pacjenta.