Terapia SI

Terapia SI, czyli terapia integracji sensorycznej (SI) jest specjalistycznym procesem terapeutycznym, który ma na celu wspomaganie prawidłowego przetwarzania bodźców sensorycznych przez układ nerwowy. Zaburzenia w integracji sensorycznej mogą prowadzić do problemów w codziennym funkcjonowaniu, takich jak trudności w nauce, nieprawidłowa koordynacja ruchowa czy zaburzenia zachowania. W takich przypadkach, wczesna diagnoza i wprowadzenie odpowiedniej terapii są kluczowe dla poprawy jakości życia dziecka.

Czym jest terapia SI?

Integracja sensoryczna to proces neurologiczny, który pozwala na przetwarzanie informacji płynących z różnych zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, propriocepcji (czucia głębokiego) oraz układu przedsionkowego (równowagi). Dzięki prawidłowo działającemu systemowi sensorycznemu, człowiek jest w stanie odpowiednio reagować na bodźce zewnętrzne, co wpływa na rozwój motoryczny, poznawczy i emocjonalny.

W przypadku dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej (SI), mózg nie przetwarza bodźców prawidłowo, co prowadzi do nadwrażliwości lub niedowrażliwości na bodźce. Terapia SI polega na stopniowym stymulowaniu zmysłów dziecka poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia, które mają na celu poprawę reakcji na bodźce oraz ogólne funkcjonowanie sensoryczne.

Jakie są wskazania do rozpoczęcia terapii SI?

Wskazania do terapii integracji sensorycznej pojawiają się, gdy u dziecka występują objawy wskazujące na trudności w przetwarzaniu sensorycznym. Kluczowe symptomy to różne formy dysfunkcji sensorycznych, które mogą wpływać na rozwój motoryczny, emocjonalny i społeczny dziecka.

Główne wskazania do rozpoczęcia terapii SI:

Trudności w przetwarzaniu bodźców dotykowych, dźwiękowych i wzrokowych

Dzieci z zaburzeniami SI często przejawiają nadmierną wrażliwość lub niewrażliwość na różne bodźce. Przykładem może być dziecko, które unika kontaktu fizycznego, nie lubi dotyku pewnych materiałów (np. odzieży), nadmiernie reaguje na głośne dźwięki lub intensywne światło. Z drugiej strony, dziecko z niedowrażliwością sensoryczną może nie reagować odpowiednio na bodźce, ignorować ból lub być obojętne na hałas.

Problemy z koordynacją ruchową i planowaniem motorycznym

Zaburzenia integracji sensorycznej mogą wpływać na koordynację ruchową dziecka, co objawia się trudnościami w wykonywaniu precyzyjnych ruchów. Dzieci mogą mieć problem z utrzymaniem równowagi, koordynacją rąk i nóg, a także z wykonywaniem złożonych czynności, takich jak zapinanie guzików, pisanie czy jazda na rowerze. Często też obserwuje się problemy z tzw. planowaniem motorycznym, czyli trudności w zaplanowaniu i wykonaniu nowej czynności ruchowej.

Zaburzenia równowagi i czucia głębokiego

Układ przedsionkowy, odpowiedzialny za równowagę, oraz propriocepcja (czucie głębokie), odpowiadająca za orientację ciała w przestrzeni, są kluczowymi aspektami w rozwoju motorycznym. Dzieci z zaburzeniami SI mogą mieć trudności z utrzymaniem równowagi, są niezdarne, często potykają się lub unikają aktywności fizycznych wymagających precyzji ruchowej.

Problemy z koncentracją i uwagą

Zaburzenia integracji sensorycznej mogą powodować trudności w skupieniu uwagi, co szczególnie widoczne jest w środowisku szkolnym. Dzieci z trudnościami sensorycznymi mogą łatwo się rozpraszać, być nadmiernie pobudzone lub wręcz przeciwnie – wycofane i apatyczne. Takie problemy często są mylone z ADHD, jednak przyczyną może być nieprawidłowe przetwarzanie bodźców zmysłowych.

Problemy emocjonalne i behawioralne

Zaburzenia w przetwarzaniu bodźców mogą prowadzić do frustracji, lęku i wybuchów złości. Dzieci mogą reagować agresywnie na dotyk lub dźwięki, unikać pewnych aktywności społecznych, co może być mylnie interpretowane jako problemy wychowawcze lub emocjonalne. W rzeczywistości takie zachowania często wynikają z trudności sensorycznych, które wywołują dyskomfort i dezorientację.

Jak przebiega terapia SI?

Terapia integracji sensorycznej (SI) jest zawsze poprzedzona dokładną diagnozą SI przeprowadzoną przez doświadczonego terapeutę SI, który ocenia zdolności dziecka w przetwarzaniu bodźców sensorycznych. Na podstawie wyników diagnozy opracowuje się indywidualny plan terapeutyczny, dostosowany do specyficznych potrzeb dziecka.

Terapia odbywa się w specjalnie wyposażonej sali, gdzie dzieci mają dostęp do różnorodnych narzędzi i pomocy terapeutycznych. Terapia obejmuje ćwiczenia angażujące różne zmysły, mające na celu poprawę reakcji sensorycznych, takich jak huśtawki, równoważnie, tory przeszkód czy zabawy z piłkami sensorycznymi. Zajęcia są dostosowane do zdolności i możliwości dziecka, a ćwiczenia są prowadzone w sposób angażujący, często postrzegane przez dzieci jako zabawa.

Regularne sesje terapii SI mają na celu usprawnienie funkcji sensorycznych, co przekłada się na lepszą kontrolę motoryczną, koncentrację, zdolność adaptacji do bodźców oraz poprawę w obszarze funkcji poznawczych i emocjonalnych.