Ból pięty może wynikać z wielu schorzeń. Najczęstsze z nich to zapalenie rozcięgna podeszwowego, choroba Haglunda, zespół kanału stępu, neuropatia Baxtera, ostroga piętowa czy złamania kości piętowej. Pierwszym krokiem w procesie rozpoznania przyczyny powstawania bólu pięty powinno być wykluczenie wystąpienia złamania w obrębie kości piętowej. W tym celu należy wykonać badanie RTG. Należy pamiętać, że w przypadku złamań często pojawiającymi się objawami jest znaczący ból, opuchlizna i zaburzenia funkcji okolicznych stawów.
Ból pięty – najczęstsze schorzenia powodujące dolegliwości bólowe w obrębie pięty
Zapalenie rozcięgna podeszwowego
Rozcięgno podeszwowe jak sama nazwa wskazuje znajduje się na podeszwowej części stopy i rozciąga się od guza piętowego do palców. Jego funkcja to przede wszystkim amortyzacja stopy podczas obciążania kończyny. Przyczyną powstania zapalenia tej struktury jest kumulacja mikrouszkodzeń wynikających z nadmiernego napięcia samego rozcięgna i mięśni łydki. Objawem zapalenia jest ból po przyśrodkowej części pięty. Pojawia się on tuż po przebudzeniu oraz nasila się w godzinach wieczornych. Zmniejszenie dolegliwości bólowych przychodzi wraz z „rozchodzeniem”. W celu rozpoznania schorzenia wykonuje się badania obrazowe m.in. RTG czy USG. W celu zmniejszenia dolegliwości bólowych stosuje się chłodzenie pięty, masaż rozcięgna oraz mięśni łydki. Pomocne przy rehabilitacji może być unikanie noszenia butów z twardą podeszwą. Zalecane jest zaprzestanie jakichkolwiek treningów czy aktywności znacznie obciążających stopę.
Choroba Haglunda
Choroba powstająca najczęściej w wyniku długotrwałego zapalenia ścięgna Achillesa bądź niedokrwienia kości piętowej. Efektem jest martwica tkanki kostnej a następnie powstanie charakterystycznej narośli, która drażni tkanki wywołując w ten sposób dolegliwości bólowe. Objawem choroby początkowo jest ból czy sztywność w obrębie tylnej części kości piętowej. Wraz z rozwojem choroby pojawia się znaczący obrzęk. W celu rozpoznania choroby wykonuje się badanie RTG. Rehabilitacja przy wyżej wymienionych objawach przede wszystkim obejmuje przywrócenie elastyczności okolicznych tkanek przy zastosowaniu technik manualnych. Pomocne będą również zabiegi z zakresu fizykoterapii m.in. ultradźwięki, fala uderzeniowa czy krioterapia. Dodatkowo można zastosować taping w celu odciążenia tkanek.
Zespół kanału stępu (neuropatia nerwu piszczelowego)
Schorzenie pojawiające się w momencie ucisku na nerw piszczelowy przez otaczające go struktury w kanale stępu. Skutkuje to powstawaniem dolegliwości bólowych (piekący ból) podczas obciążania kończyny oraz osłabieniem mięśni zginających stopę. W celu rozpoznania zespołu zaleca się wykonanie EMG (tzw. Elektromiografia) czyli badania przewodnictwa nerwów (w tym przypadku nerwu piszczelowego). Dodatkowo przeprowadzane jest opukiwanie nerwu piszczelowego ( test Tinela) czy ocena siły mięśni zginaczy. Rehabilitacja zależna jest od przyczyn powstania ww. objawów i będzie polegać na korygowaniu ustawienia stopy, wzmocnieniu i rozluźnieniu mięśni oraz ocenie i poprawie wzorca chodu czy biegu.
Neuropatia Baxtera
Schorzenie powstające w wyniku zaburzenia przewodnictwa nerwu podeszwowego bocznego. Przyczyną jego dysfunkcji jest jego zakleszczenie spowodowane m.in. :
- nadmiernym napięciem/rozrostem mięśni, które go otaczają
- obrzękiem spowodowanym toczącym się stanem zapalnym w obrębie rozcięgna podeszwowego
- występowaniem zrostów/blizn pourazowych
W leczeniu neuropatii ważne jest odróżnienie jej od wyżej wymienionego zapalenia rozcięgna. Rehabilitacja ma na celu przede wszystkim wyeliminowanie przedstawionych czynników prowokujących występowanie bólu. Przy powracających dolegliwościach należy wykonać chirurgiczne odbarczenie nerwu.
Ostroga piętowa
Schorzenie zazwyczaj powstające w wyniku długotrwałego utrzymywania się stanu zapalnego w obrębie rozcięgna podeszwowego. Toczący się proces zapalny wpływa na powstanie narośli kostnej, która drażni okoliczne tkanki wywołując ból w podeszwowej części stopy. Rehabilitacja w ostrodze piętowej powinna obejmować zabiegi z fizykoterapii m.in. fale uderzeniową, ultradźwięki czy krioterapię. Dodatkowo pozytywne efekty będą przynosić odpowiednio dobrane ćwiczenia zlecone przez fizjoterapeutę oraz techniki manualne mające na celu rozluźnienie okolicznych tkanek.