Nietrzymanie moczu oraz obniżenie narządów miednicy mniejszej – objawy i metody leczenia

Problemy z nietrzymaniem moczu czy obniżeniem narządów miednicy mniejszej są zjawiskiem rzadko omawianym, uważanym za wstydliwe a jednak dość często spotykanym. Okazuje się, że mogą dotyczyć zarówno osób młodych jak i starszych, ale przede wszystkim co trzeba podkreślić mogą dotyczyć zarówno kobiet jak i mężczyzn.

Czym jest nietrzymanie moczu?

Nietrzymanie moczu wg definicji to bezwiednie gubienie moczu. Możemy podzielić tą dysfunkcje na parę rodzajów. Wysiłkowe nietrzymanie moczu (WNM), pęcherz nadaktywny (OAB), mieszane nietrzymanie moczu i różne rodzaje związane z chorobami układu nerwowego. Jeżeli mówimy o wysiłkowym nietrzymaniu moczu, które jest najpopularniejszą formą inkontynencji, można rozróżnić 3 stopnie. Pierwszy to w sytuacji, wzmożonego i nagłego wysiłku, np. podczas kichania lub silnego kaszlu. Drugi, gdy wysiłek jest o średnim nasileniu, np. wchodzenie po schodach, sprzątanie, podskakiwanie lub podbieganie. Rozróżniamy tu również formy 2A i 2B, gdzie przy 2A jesteśmy w stanie jeszcze zaproponować jako podstawową formę leczenia fizjoterapię natomiast przy dysfunkcji na poziomie 2B trzeba najpierw wykonać zabieg operacyjny. Trzeci stopnień jest w momencie, gdy gubiony jest mocz w spoczynku, przy spokojnym chodzeniu, podczas leżenia. Inną przyczyna problemów z nietrzymaniem moczy może być pęcherz nadaktywny (Overactive Bladder). To zespół chorobowy, na który muszą się składać przynajmniej 3 czynniki. Zwiększone parcie na mocz, które może być związane z gubieniem moczu lub nie, nykturie (częstomocz nocny), zwiększona częstotliwość oddawania moczu. Przy tym schorzeniu istotną sprawą są treningi toaletowe oraz behawioralne, dzienniczek mikcji i zmniejszenie częstości oddawania moczu nocą.

Nietrzymanie moczu – leczenie

Zarówno przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu jak i pęcherzu nadaktywnym mamy różne ścieżki terapii. Metody, które są stosowane mogą być zarówno zachowawcze, farmakologiczne jak i operacyjne. Fizjoterapia dna miednicy jest metodą zachowawczą, która z powodzeniem jest stosowana w początkowych i średniozaawansowanych stadiach tych dysfunkcji oraz jest nieodzowna w okresie pooperacyjnym. Zadaniem fizjoterapeuty uroginekologicznego w pracy z tymi problemami będzie regulacja napięcia mięśniowego, nauka poprawnego kaszlu, poprawa postawy ciała oraz koordynacji oddechowej i ruchowej.

Czym jest obniżenie narządów miednicy mniejszej?

Innym schorzeniem, które może powodować nietrzymanie moczu jest obniżenie narządów miednicy mniejszej. Określa się tak przesunięcie narządów wewnętrznych oraz narządów miednicy mniejszej w kierunku doogonowym. Rozróżniamy tu obniżenia na podstawie wpuklenia się narządów w ściany pochwy. W obrębie przedniej ściany, możemy wyróżnić cystocele, czyli wpuklenie się pęcherza w przednią ścianę pochwy lub uretrocele, czyli wpuklenie się cewki moczowej natomiast rectocele jest to wpuklenie się odbytu w tylną ścianę pochwy. Przyczyny tych zjawisk mogą być bardzo różne i nie tylko będzie to ciąża i poród. Może być to również niewydolność mięśni dna miednicy, słaba tkanka łączna, duże obciążenia fizyczne, zaparcia oraz defekacje z silnym parciem, otyłość czy choroby pulmonologiczne. 

Obniżenie narządów miednicy mniejszej – leczenie

Terapia przy obniżeniu narządów miednicy mniejszej również może być zachowawcza lub operacyjna. Od strony fizjoterapii istotne jest, aby nauczyć pacjenta poprawnego oddawania moczu oraz defekacji, rozluźnieniu mięśni i odciążeniu więzadeł w obrębie miednicy i stawów sąsiednich. Warto podkreślić, że w każdym z tych przypadków bardzo istotną rolę ma poprawna postawa ciała i praca przepony. Fizjoterapeuci uroginekologiczni objaśniają i uczą jak prawidłowo ćwiczyć mięśnie dna miednicy, aby przeciwdziałać dysfunkcjom w tym obszarze.